3.1.5 Stap 5. Ernst van de depressieve klachten bepalen.

JGZ richtlijn Depressie (2016)

Depressie

Stap 5 Ernst van de depressieve klachten bepalen 

Voor de ernstinschatting van specifiek depressieve klachten let de JGZ-professional op de volgende aspecten [63]:

  • Teneergeslagen, depressief, geprikkeld of hopeloos gevoel
  • Weinig belangstelling of plezier bij activiteiten
  • Moeite met in slaap vallen, doorslapen, of teveel slapen
  • Slechte eetlust, gewichtsverlies of teveel eten
  • Vermoeid gevoel of weinig energie
  • Slecht over zichzelf voelen – of het gevoel een mislukkeling te zijn
  • Moeite met concentreren bij studie, lezen of tv kijken
  • Zo traag bewegen of praten dat het andere mensen opvalt, of juist rusteloos meer bewegen dan anders
  • Gevoel beter dood te kunnen zijn, of zichzelf pijn willen doen of beschadigen  

 

Ernstvaststelling:

Lichte depressieve klachten: als van bovenstaande aspecten maar enkele aanwezig zijn en tijdens een gemiddelde week zijn ze er maar op een of twee dagen.
Ernstige depressieve klachten: bovenstaande aspecten zijn grotendeels en tijdens het grootste gedeelte van een gemiddelde week aanwezig.

Een depressie is ernstiger als deze met meer symptomen gepaard gaat en/of met ernstiger symptomen gepaard gaat (suïcidaliteit en psychose) en/of langer duurt, en/of meer aantasting geeft van het algemeen functioneren op meerdere domeinen (school, thuis, hobby’s, sociale relaties met leeftijdsgenoten). [18]

 

Tabel: Specifieke screeningsinstrumenten voor depressie bij kinderen en jongeren: nadere informatie

Instrument Leeftijd Aantal items en schalen Psychometrische eigenschappen Afnameduur in minuten  Gebruik en bijzonderheden 
CDI 7-18 jaar

27 items

Hoofdschalen: Cognitieve symptomen, affectieve symptomen en gedragsmatige symptomen

COTAN beoordeling (2004):

  • Normen: onvoldoende
  • Betrouwbaarheid: voldoende
  • Begripsvaliditeit: voldoende
  • Criteriumvaliditeit: onvoldoende  

In 2008 is een herziening van de CDI verschenen met o.a. uitbreiding van normen naar 7-jarigen.

Afnameduur:
10 à 15 minuten

  • Scoring: 5
  • Interpretatie: 5
  • Vooraf instructie van een psychodiagnostisch medewerker
  • Kinderen/jongeren vullen vragenlijst zelf in
  • Voorkeur voor individuele afname, maar groepsafname ook mogelijk
CES-D 14 jaar en ouder

20 items

Hoofdschaal: Depressie-symptomatologie. 
Schaal loopt van 0
(geen depressieve symptomen) tot 60 (veel depressieve symptomen).

Geen COTAN beoordeling

Nederlands onderzoek onder 1392 14-16 jarigen (Cuijpers et al., 2007):

  • Betrouwbaarheid: goed
  • Validiteit: goed

Afnameduur: 10 minuten

  • Scoring: 5
  • Interpretatie: 5
  •  jongeren vullen lijst zelf in;
  • dit kan zonder deskundige interviewers
 

 

Heb je vragen?

Neem voor vragen of meer informatie contact met ons op

Contact opnemen

Heb je suggesties voor verbetering van deze JGZ-richtlijn?

Geef jouw feedback