Beloop van depressie
Naar het beloop van een depressie bij jeugdigen zijn veel studies gedaan. De studies gaan voornamelijk in op de verschillen in prevalentie tijdens bepaalde leeftijdsfasen, spontaan herstel, risico op terugval en jeugddepressie als voorspeller voor een depressie op latere leeftijd. Opvallend is dat cijfers soms zeer uiteenlopen, dit wordt veroorzaakt door het verschil tussen de sekse (depressie komt meer voor bij adolescente vrouwen) en ernst van de depressie (een lichte depressie verloopt anders dan een ernstige). Ook de wijze waarop de onderzoeksdata zijn verzameld zorgt voor verschil in cijfers, in welke populatie is bijvoorbeeld het onderzoek verricht (algemene bevolking, eerste lijn of gespecialiseerde GGZ) en wie was de informatiebron (beoordeling door een professional, zelfinvullijst door de jeugdige en/of informatie van de ouder).
Spontaan herstel en terugval
De meeste jongeren herstellen spontaan en zonder interventie van een depressieve periode: 10% herstelt binnen drie maanden, 40% binnen één jaar en na twee jaar een verdere 20-30%. [65][66] Ondanks dat het merendeel van de jongeren (spontaan) herstelt van een depressieve periode betekent het niet dat deze groep depressievrij blijft. Het blijkt namelijk dat een terugval vaak voorkomt bij jongeren die een eerdere depressie hebben meegemaakt. [28] Bij bijvoorbeeld jeugdigen met een ernstige depressie krijgt binnen twee jaar 40% van de jeugdigen een nieuwe depressie en binnen vijf jaar is dit zelfs 70% [22], 70% van de jongeren met een dysthyme stoornis heeft een terugval na twee tot drie jaar. [67] Een mogelijke verklaring voor deze kwetsbaarheid voor een terugval is dat een depressieve periode kan leiden tot biologische veranderingen en psychologische littekens. [33][35][37][104] Vervolgens zijn er na een depressieve periode minder krachtige psychosociale factoren nodig om een terugval te veroorzaken. [26][27]
Depressie bij jeugdigen als voorspeller voor depressie in het latere leven
Subklinische depressieve symptomen zoals sombere stemming en verlies van interesse of plezier (anhedonie), zijn een voorspeller voor het ontwikkelen van een ernstige depressie als men volwassen is. [21][31][32] Tevens is er meer risico op een depressie tijdens de volwassenheid als tijdens de adolescentie de depressie gepaard ging met een comorbide angststoornis of een externaliserende stoornis [20] of wanneer er een life event heeft plaatsgevonden. [36] Ook is gebleken dat volwassenen met een bipolaire stoornis in de jeugd vaak een depressie doorgemaakt hebben. [23][39]
Een depressie voor de puberteit is een voorspeller voor het ontstaan van gedragsproblemen, een verminderd psychosociaal functioneren en lagere prestaties op school. [1][24][39]
Suïcide
Suïcide kan een ernstig gevolg zijn van een depressie. Naar schatting 60% van de kinderen en jongeren met een depressieve stoornis rapporteert suïcidale gedachten, en 30% doet een suïcide poging. [18]
In Nederland pleegden in 2014 twee kinderen/jongeren onder 15 jaar suïcide. In hetzelfde jaar pleegden in de leeftijd van 15 tot 20 jaar 53 jongeren suïcide (Centraal Bureau voor de Statistiek, 2015). Deze cijfers zijn stabiel over de jaren. Een suïcidepoging komt veel vaker voor, er zijn aanwijzingen dat dit met name onder meisjes met een migranten achtergrond voorkomt. [68]