Wat is een vertraagde en/of atypische motorische ontwikkeling?
Een vertraagde of atypische motorische ontwikkeling wordt gekenmerkt door een later behalen van mijlpalen en/of een beperkte motorische variatie[15]. Een vertraagde of atypische motorische ontwikkeling is niet gerelateerd aan andere pathologie of ontwikkelingsproblemen. Het is geen afwijkende ontwikkeling maar een extreme presentatie binnen het spectrum van de normale ontwikkeling. Een vertraging (zonder dat sprake is van pathologie of ontwikkelingsproblemen) kan ook het gevolg kan zijn van hypermobiliteit, hetgeen bij ongeveer van 6% van alle kinderen voorkomt[53]. Indien hierbij geen sprake is van klachten wordt het beschouwd als een variatie van het normale[54]. Indien er wel klachten bestaan (zoals pijn, problemen met schrijven en vermoeidheid), kan worden gedacht aan het Ehlers-Danlos Syndrome (het hypermobiele type), hetgeen echter niet vaak voorkomt (ongeveer 1 per 10.000 mensen)[55].
Diagnosestelling en gevolgen
Vaak kan pas achteraf worden geconstateerd of er alleen sprake was van een vertraging in de motorische ontwikkeling, dat wil zeggen dat er geen duidelijke oorzaak gevonden is. Als een vertraging invloed heeft op het dagelijks functioneren, zijn kinderen vaak gebaat bij een therapeutische interventie door een gespecialiseerde professional, zoals kinderfysiotherapeut, ergotherapeut of kinderoefentherapeut (zie hoofdstuk over Samenwerking, stroomschema’s figuur 1 en 2 en Bijlage 8.5). Niet alleen een vertraagde ontwikkeling, ook motorisch stereotiep gedrag vraagt om een differentiaaldiagnose. Tenengang bijvoorbeeld kan gerelateerd zijn aan een CP, een orthopedisch probleem (te korte achillespezen) of een stoornis binnen het autismespectrum. Bij hypotonie kan men ook denken aan DCD of CP. Billenschuiven is soms gerelateerd aan hypermobiliteit van de gewrichten. Bij dysmorfieën kan men denken aan genetische of een chromosomale afwijking[50]. De consequenties van een vertraagde of atypische motorische ontwikkeling voor kinderen en hun ouders liggen volgens geraadpleegde experts vooral op het sociaal-emotionele vlak. Vaak is sprake van gedragsmatige aspecten en/of comorbiditeit die om een multidisciplinaire aanpak vragen. Ook geven geraadpleegde experts aan dat ouders soms extra zorgkosten maken.