Richtlijn: Opsporen oogafwijkingen (2019)
Totstandkoming richtlijn
Doel
Deze richtlijn beoogt door systematisch onderzoek afwijkingen aan het oog en het gezichtsvermogen vroegtijdig op te sporen om gezondheidswinst te behalen en oogafwijkingen te voorkomen. Dit geldt vooral voor gezondheidswinst die wordt behaald door bij te dragen aan het vroeg opsporen van een amblyopie (lui oog), zodat effectieve behandeling mogelijk is. Hiervoor is het nodig dat medewerkers van de jeugdgezondheidszorg de meest optimale methoden op de meest optimale momenten hanteren.
Werkwijze
Op initiatief van het Erasmus MC (afdelingen maatschappelijke gezondheidszorg en oogheelkunde), TNO Leiden en het LUMC (afdeling oogheelkunde), is begin 2016 begonnen met de tweede herziening van de richtlijn ‘Opsporing visuele stoornissen 0-19 jaar’, welke in 2002 werd uitgegeven en in 2010 voor de eerste keer werd herzien. Voor de start van een project is een werkgroep samengesteld. Deze werkgroep is bij alle fasen van de ontwikkeling van de richtlijn betrokken geweest. De werkgroep is samengesteld uit experts op het gebied van visuele stoornissen en/of JGZ. Een overzicht van de werkgroepleden staat onder de volgende paragraaf. Tijdens de eerste vergadering met de werkgroep zijn de uitgangsvragen besproken, gerubriceerd en waar nodig nader gespecificeerd. Voor een deel van de uitgangsvragen is een systematisch literatuuronderzoek (evidence synthese) verricht. De werkgroep heeft voor deze uitgangsvragen PICO’s gedefinieerd. De PICO-methode staat voor Patiënt, Interventie, Controle en Outcome; dit acroniem omschrijft de vier elementen van een specifieke klinische vraag waarmee kan worden gezocht in de wetenschappelijke literatuur. Alle documenten die betrekking hadden op de richtlijn waren voor de werkgroepleden inzichtelijk binnen een Teamwork platform. Deze documenten zijn via Teamwork en tijdens zes werkgroepvergaderingen bediscussieerd en waar nodig aangepast, en er zijn aanbevelingen opgesteld.
Tevens is een klankbordgroep samengesteld. De klankbordgroep is voor de start van de praktijktest geconsulteerd met de vraag om de conceptrichtlijn van commentaar te voorzien.
Het eerste concept van de richtlijn is in mei en juni 2017 van commentaar voorzien door de RAC en is op 12 juni 2017 besproken in een vergadering van de RAC. De RAC wilde op een aantal punten meer toelichting. Daarom is het eerste concept aangepast en wederom besproken in de RAC op 18 september 2017. Hierna is gestart met een praktijktest gedurende zes maanden bij 4 JGZ teams, om de bruikbaarheid van de richtlijn in de praktijk te onderzoeken. De conceptrichtlijn is in dezelfde periode verspreid voor de landelijke commentaarronde. Daarbij is ook gevraagd naar het commentaar van de adviescommissie ‘visus’ van het NCJ.
Leden van de projectgroep | ||
Naam | Functie | Organisatie |
Nicoline Schalij - Delfos (voorzitter) | hoogleraar kinderoogheelkunde | LUMC |
Hein Raat (penvoerder) | hoogleraar sectie jeugd afdeling M&G | Erasmuc MC |
Huib Simonsz | kinderoogarts en hoogleraar afdeling oogheelkunde | Erasmus MC |
Caren Lanting | senior adviseur richtlijnontwikkeling | TNO |
Frea Sloot | promovendus en oogarts i.o | Erasmus MC |
Aya Sami | orthoptist en jr. onderzoeker | Erasmus MC |
Suzanne van den Toren | jr. onderzoeker | Erasmus MC |
Leden van de werkgroep | ||
Naam | Functie | Namens |
Regine van Riemsdijk | jeugdarts | AJN |
Margot van Denderen | jeugdarts | AJN |
Jet Linskens-Vinken | verpleegkundig specialist preventie | V&VN |
Anneke Driesen | verpleegkundig specialist preventie | V&VN |
Mathilde Buijs | doktersassistente | NVDA |
Yvonne van Straten | doktersassistente | NVDA |
Anky Morshuis | orthoptist | NVvO |
Pauline Heus (tevens uitvoerende evidence sythese) | optometrist en orthoptist | OVN |
Els van As / Marlinda Stam | teamleider JGZ | JGZ organisatie |
Ilse Vermeer | ouder | Oudervereniging |
Trijntje Sjoersma | orthoptist | Spinoza center, NCJ werkgroep visus |
Wietze Eizenga | huisarts | NHG |
Leden van de klankbordgroep | ||
Naam | Functie | Namens |
Hans van den Berg | bovenschools manager | RVKO |
Ria van Berlo | jeugdarts | AJN |
Marietta Stoel | jeugdverpleegkundige | V&VN |
Lien Wienen | jeugarts | AJN |
Silvia van Braak - de Graaf | optometrist / orthoptist | OVN |
Esther de Bekker - Grob | gezondheidseconoom | |
Hanny Groenewoud | RAMSES studie | |
René van Rijn | oogarts | NOG |
Mies van Genderen | hoogleraar zeldzame visuele aandoeningen bij kinderen | Bartiméus / Visio |