Richtlijn: Preventie wiegendood (2009, Landelijke Samenwerkingsafspraken 2017)

4. Aanbevelingen voor samenwerking

Werkwijze betrokken beroepsgroepen

Iedere professional geeft ouders tijdens ieder contactmoment bij de leeftijd van de baby passende voorlichting en advies over veilig slapen. Hierbij worden de landelijke richtlijnen gevolgd. Wanneer een professional vindt dat afwijken van de geldende richtlijn gepast is, noteert de professional dit, met de argumentatie voor deze keuze én de aandacht voor de overige beschermende factoren, in het (digitaal) dossier en worden (volgende) collega’s hiervan op de hoogte gesteld.

Overdracht tussen ketenpartners in bijzondere situaties

Wanneer ouders ervoor kiezen af te wijken van de landelijke adviezen ter preventie van wiegendood, dient dit vermeld te worden op de bestaande overdrachtsformulieren naar volgende collega’s of professionals in de zorg (verloskundig zorgverlener naar kraamzorg, kraamzorg en verloskundig zorgverlener naar JGZ, kindergeneeskundigen naar kraamzorg, JGZ naar huisarts of kinderarts, kinderarts naar JGZ, JGZ naar kinderopvang, etc.). Volgens de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) is het enkel toegestaan met een andere professional op wie een geheimhoudingsplicht rust gegevens over een patiënt/cliënt uit te wisselen en enkel met uitdrukkelijke toestemming van de betrokken patiënt/cliënt. Deze wet versterkt nog eens de noodzaak dat een volgende hulpverlener in de keten alle factoren, beschermend en risico verhogend, opnieuw bespreekt met ouders. Herhaling versterkt de boodschap. Indien ouders ervoor kiezen af te wijken van de adviezen, noteert de professional dit in het (digitaal) dossier en stelt de professional in overleg met de ouders vast hoe het risico van wiegendood door aandacht voor de overige risicofactoren maximaal kan worden verkleind.

Onderlinge samenwerking en afstemming tussen de verschillende beroepsgroepen

Zowel in de verloskundige zorg, de kraamzorg als de JGZ zijn preventieve adviezen beschreven in eenduidige richtlijnen. Alle huisartsen, niet alleen verloskundig actieve huisartsen, sluiten hierbij aan met hun adviezen en instrueren hun doktersassistenten om deze adviezen te geven. Door keten breed dezelfde informatie te geven, krijgen ouders eenduidige adviezen en wordt de kans groter dat de wiegendoodincidentie in Nederland laag blijft. Alle professionals geven dezelfde adviezen, waarbij de neonatoloog en de neonatologie/kinderverpleegkundige op de hoogte zijn van de specifieke aandachtspunten voor de vroeg en/of te klein geboren baby’s. Paramedici, zoals bijvoorbeeld de fysiotherapeut, moeten goed op de hoogte te zijn van de adviezen over veilig slapen en preventie van wiegendood en sluiten hierop aan bij het geven van adviezen inzake preventie of aanpak van scheefhoofdigheid.

Aandachtspunten voor bespreking in de regio

Lokaal maakt de keten, bij voorkeur vanuit bestaande samenwerkingsstructuren, zoals een Verloskundig Samenwerkingsverband (VSV) of een regionale Geboortezorg-organisatie, samenwerkingsafspraken tussen alle professionals die met baby’s werken over de werkwijze, de verdeling van taken en verantwoordelijkheden in de voorlichting aan ouders over veilig slapen en de preventie van wiegendood. Maak afspraken over wie welke voorlichtingsmaterialen en websites gebruikt ter ondersteuning van de adviezen ter preventie van wiegendood. Evalueer jaarlijks of de gemaakte afspraken nog volstaan.
Informeer ouders dat bij verwijzing routinematig gegevensuitwisseling tussen huisarts en jeugdarts of tussen jeugdarts/-verpleegkundige, verloskundig hulpverlener en huisarts,  verloskundig hulpverlener en kraamzorg, of tussen kinderarts/-verpleegkundige plaatsvindt.
Zorg voor de beschikbaarheid van adequate, consistente voorlichtingsmaterialen (verkrijgbaar via de websites van www.ncj.nl en www.veiligheid.nl).
Zorg voor onderlinge bereikbaarheid, ter optimalisatie van afstemming en overleg . Hiertoe moeten verloskundig zorgverleners, kraamverzorgenden, huisartsen, jeugdartsen en de overige disciplines met contactgegevens opgenomen zijn in de sociale kaart van de regio, bijvoorbeeld via zorgplatforms. Controleer jaarlijks of de gegevens nog kloppen.

Lees verder voor de auteurs, referenties en totstandkoming van de LSA


Pagina als PDF