De richtlijn en de wetenschappelijke verantwoording zijn in 2019 geactualiseerd ten opzichte van de vorige versie uit 2011. Bij de herziening is gebruik gemaakt van een knelpuntenanalyse uitgevoerd door de Argumentenfabriek (2017). Bij de knelpuntenanalyse waren diverse JGZ-professionals betrokken. De aldaar geformuleerde knelpunten dienden als basis voor de eerste herziening.
Tabel 7.1: Knelpunten
1. | JGZ-professionals hebben behoefte aan actuele kennis over het effect van roken en borstvoeding op astma-ontwikkeling. |
2. | JGZ-professionals missen kennis over de relatie tussen astma en omgeving, zoals binnenmilieu en fijn stof. |
3. | JGZ-professionals willen weten welke bewezen effectieve adviezen rond astma zij zelf kunnen geven en wanneer te verwijzen. |
4. | JGZ-professionals constateren dat hun inzet om roken en de gevolgen voor astma-ontwikkeling bij jeugdigen onder de aandacht te brengen bij ouders tot weinig resultaat leidt. |
5. | JGZ-professionals missen afstemming met andere zorgprofessionals in geval van verwijzing of nazorg. |
Door de Argumentenfabriek (2017) zijn op grond van de knelpunten uitgangsvragen geformuleerd (Tabel 7.2). De uitgangvragen hebben betrekking op drie hoofdthema’s, te weten:
Volgen en signaleren
Handelen
Samenwerken
Tabel 7.2: Overzicht van uitgangsvragen en gekozen benadering
Onderwerp/ doel/ vraag | Benadering | |
i. | Roken | Literatuuronderzoek (‘evidence-based’; EB) |
ii. | Borstvoeding | Literatuuronderzoek (EB) |
iii. | Hoe kunnen JGZ-professionals actuele kennis (over preventie van astma) opdoen en onderhouden? | Inventarisatie van bestaande (online) informatiebronnen en raadpleging van experts (‘practice-based’; PB) |
iv. | Omgevingsfactoren (m.n. binnenmilieu en fijn stof) | Literatuuronderzoek (EB) |
v. | Bij wie kunnen JGZ-professionals terecht bij vragen rondom astma en omgevingsfactoren? | Raadplegen van experts (PB) |
vi. | Effectieve adviezen voor preventie | Gebruik maken van recente handboeken, overzichtsartikelen, klinische lessen en (aanpalende) richtlijnen en raadpleging van experts (gemengd EB/ PB) |
vii. | Criteria voor verwijzing | Gebruik maken van recente handboeken, overzichtsartikelen, klinische lessen en (aanpalende) richtlijnen en raadpleging van experts (gemengd EB/ PB) |
viii. | Welke effectieve instrumenten en strategieën (incl. leeftijdsmomenten) kan de JGZ gebruiken om (aanstaande) ouders voor te lichten over schadelijke gevolgen van roken? | Raadplegen van databanken met (effectieve) interventies en overzichtsstudies over de effectiviteit van interventies en raadpleging van experts (gemengd EB/ PB). |
ix. | Samenwerken | Raadplegen van bestaande documenten (o.a. zorgstandaarden, Landelijke Eerstelijns Samenwerking Afspraken, aanpalende richtlijnen, etc.) over samenwerking en raadpleging van experts (PB) |
Deze richtlijn sluit aan bij:
- De NHG-Standaard Deze linkt opent in een nieuw tabblad Astma bij kinderen
- De NVK Richtlijn Deze linkt opent in een nieuw tabblad astma bij kinderen;
- De internationale GINA richtlijn Deze linkt opent in een nieuw tabblad over astma (2019).