Depressieve klachten komen frequent voor bij jeugdigen. Op de leeftijd van 19 jaar heeft al bijna een kwart van de jeugdigen een depressieve periode doorgemaakt. Zonder specifieke aandacht blijven depressieve klachten bij jeugdigen vaak onopgemerkt en kunnen de klachten toenemen. Jeugdgezondheidszorg (JGZ) professionals krijgen in hun dagelijkse praktijk te maken met kinderen en jongeren die een verhoogd risico lopen op het ontwikkelen van een depressie of al klachten van een depressie vertonen. Wanneer de JGZ-professional kennis heeft van (signalen van) depressieve klachten, de risicofactoren voor het ontstaan en het beloop kan deze hierop alert zijn en verergering voorkomen. De richtlijn is een leidraad voor JGZ-professionals om samen met de individuele jeugdige (en ouder) de juiste afwegingen te maken. Doel van de richtlijn is het ondersteunen van het handelen van de JGZ-professional bij voorlichting, preventie, signalering, ondersteuning, monitoring en indien nodig toeleiden naar verdere diagnostiek bij depressie.
De richtlijn sluit aan bij de JGZ-richtlijn Psychosociale problemen (2016), de richtlijn stemmingsproblemen voor de jeugdhulp en jeugdbescherming Deze linkt opent in een nieuw tabblad (2014) en het Addendum Jeugd bij de multidisciplinaire richtlijn Depressie Deze linkt opent in een nieuw tabblad (2009).
Suïcidaliteit valt buiten het bestek van deze richtlijn. Suïcidaliteit komt bij meerdere aandoeningen voor en vanwege de complexiteit van suïcidaal gedrag wordt in deze richtlijn beperkt aandacht besteed aan zelfdoding. De werkgroep pleit ervoor een aparte JGZ-richtlijn suïcidaal gedrag te ontwikkelen.
Met de JGZ-professional bedoelen we de jeugdarts, jeugdverpleegkundige en verpleegkundig specialist. Daar waar jeugdarts staat kan ook verpleegkundig specialist gelezen worden. Afhankelijk van afspraken in de organisatie kunnen taken uitgevoerd worden door de jeugdarts, jeugdverpleegkundige of verpleegkundig specialist. Daar waar ouders staat, kan ook verzorgers of naasten worden gelezen. Daar waar hij staat kan ook zij gelezen worden.
Thema’s:
- Wat is een depressie en hoe is het beloop?
- Problematiek die gepaard kan gaan met depressieve klachten
- Risico- en beschermende factoren
- Signaleren, ernst vaststellen en toeleiden naar zorg
- Interventies
- Samenwerken en ketenafspraken