Richtlijn: Huidafwijkingen (2012)

Ontstaat als een moedervlek (dermale naevus) in regressie gaat.

Circa 1% van de bevolking.

Een halo-naevus wordt vooral gezien bij 15-20 jarigen, met een spreiding van 3-42 jaar.

Komen voor over het hele lichaam, met een voorkeur voor de romp.

Halo-naevi komen vaker voor bij mensen met vitiligo en bij het syndroom van Turner.

De centrale moedervlek kan langzamerhand verbleken en ten slotte verdwijnen. Er ontstaat dan een ronde of ovale scherp begrensde witte vlek. Het is mogelijk dat in deze vlek spontaan weer pigment begint te vormen. Dateren op basis van kleur is niet mogelijk.

Er is geen therapie geïndiceerd. Uitleg is aangewezen, dat het een goedaardige, spontaan verdwijnende moedervlek betreft.

Infectie met Coxsackievirus of Enterovirus

Mild viraal beeld met lichte koorts, keelpijn, hoesten, rhinitis, misselijkheid, braken en soms diarree, opgezette lymfeklieren.

Jonge kinderen

3-6 dagen

2 dagen voor tot 2 dagen na het verschijnen van de huidafwijkingen.

Naast pijnstilling, is er geen specifieke behandeling noodzakelijk. Zie voor verdere informatie en behandeling het protocol 'Hand-, voet- en mondziekte' van de LCI.

Beschadiging van onderhuidse fijne adertjes (haarvaten) met als gevolg een bloeduitstorting onder de huid. Een blauwe plek ontstaat meestal na een plaatselijke stomp trauma (=stoten, druk) van het betreffend huiddeel.

De plekken zijn matig tot zeer drukpijnlijk.

Kan overal optreden, afhankelijk van het trauma.

De vorm en locatie kunnen verdacht zijn voor kindermishandeling.

In de loop van de tijd verkleuren de plekken van blauw-rood naar paars, bruin tot geel om ten slotte geheel zonder littekens te verdwijnen. Dateren op basis van kleur is niet mogelijk.

Behandeling is niet geïndiceerd, wel alertheid op kindermishandeling.

Infectie met de parasiet Pediculus humanus capitis

Jeuk op het behaarde hoofd.

Frequent

Schoolgaande kinderen

1-2 weken

Via persoonlijk contact, maar ook door gemeenschappelijk gebruik van kleding, handdoeken en haarborstels.

Bij de behandeling zijn, naast lokale bestrijding van de hoofdluis, behandeling van contacten en hygiënische maatregelen van belang. Zie voor verdere informatie en behandeling het protocol 'Pediculus humanus capitis' (link) van het LCI.

Infectie met Stafylococcus Aureus. De huidafwijkingen worden veroorzaakt door een lokaal geproduceerde giftige stof (toxine).

Bij pasgeborenen: luiergebied en rondom de navel.

Zeer besmettelijk.

Cave generalisatie van het beeld bij een gestoorde huidbarrière zoals bij constitutioneel eczeem.

Verwijzing met spoed naar de huisarts is geïndiceerd.

Erfelijke huidafwijking. Ontsteking (inflammatie) in met name huidcellen in de opperhuid (keratinocyten), waarna na de ontsteking (postinflammatoir) hyperpigmentatie door pigmentvormende huidcellen (melanocyten) optreedt met verhoorning (hyperkeratose). In een later stadium kan door afbraak van cellen hypopigmentatie en atrofie optreden. Afhankelijk van het stadium (en van de leeftijd) verschilt de presentatie.

Alleen bij meisjes, in principe lethaal voor jongens.

Vanaf de geboorte.

Armen en benen.

Kan gepaard gaan met insulten, ontwikkeling-, oog- en tandproblemen.

De afwijking kent 4 stadia:

1. blaasjes of blaren (vanaf geboorte, vaak in een lineair patroon langs de Blaschko-lijnen)
2. opdroging van blaren (2e-6e week)
3. hyperpigmentatie (blauw-grijze verkleuring)/verhoorning (hyperkeratose)
4. hypopigmentatie en atrofie (vanaf de tienerjaren)

Verwijzing naar de huisarts is geïndiceerd.

Sterke jeuk

Zeldzaam, vaker bij kinderen met een donkere huid

Begint op 2-10 maanden (kan vanaf de geboorte), en verdwijnt spontaan geleidelijk rond de leeftijd van 2-3 jaar.

Handen en voeten, armen en benen

Na opvlamming van 7-14 dagen duurt de herstelperiode 2-3 weken alvorens een recidief zich aandient.

Verwijzing naar de huisarts is geïndiceerd.

• Giftige stekers: honingbij, wesp, hommel, hoornaar, horzel, spinnen en bepaalde mieren.
• Niet-giftige stekers: muggen, vlooien, luizen (waaronder ook de wandluis), teken (zie ziekte van Lyme) en schurftmijt

Frequent

Geen

Vaak zijn de onbedekte huiddelen aangedaan, afhankelijk van de oorzaak. Muggenbeten bevinden zich vaker op onbedekte delen van de huid, vlooienbeten veelal op de bedekte delen en dan vaak een aantal dichter bijeen.

Soms ontstaat 2-8 uur na de beet/steek een acute uitbarsting van sterk jeukende bultjes, vaak omgeven door een rode rand: strophulus infantum. Dit wordt beschouwd als een overgevoeligheidsreactie van het vertraagde type op beten van muggen, steekvliegjes, mijten en vlooien.

Behandeling bestaat, indien mogelijk, uit vermijden van de oorzaak, zodat het kind niet gestoken wordt. Dit kan door middel van een klamboe, kleding, e.d. Ook kan DEET gebruikt worden. Onder de leeftijd van 2 jaar mag maximaal DEET 40% gebruikt worden, en niet op handen of rond de mond. Afhankelijk van de steker wordt behandeling toegepast (zoals jeuk bestrijden of angel verwijderen bij een wespensteek).

De afwijkingen zijn vanaf de geboorte aanwezig of ontstaan in de eerste levensmaanden.

Hoofd, nek, oksels, liezen, strekzijden van armen en benen, rug.

Kinderen met een groot aantal kleine xanthogranulomen op de huid hebben een grote kans dat de afwijkingen zich ook in de ogen bevinden. Het gevaar hierbij is het ontstaan van een te hoge oogboldruk (glaucoom).

De afwijkingen verdwijnen spontaan na verloop van jaren.

Er is geen therapie geïndiceerd. Verwijzing is aangewezen, omdat diagnostiek moet worden ingezet om onderscheid te maken met Mastocytose en Langerhanscelhistiocytose (zeldzame aandoening met clonale proliferatie van Langerhanscellen, die vanuit het beenmerg in huid en lymfeklieren belanden). Ook kan het zelden geassocieerd zijn met een verhoogd risico op hematologische maligniteiten of immuundeficiënties.Bij grote aantallen moet er gekeken worden of de afwijking zich in het oog bevindt.