Korte termijn
Ondervoeding kan ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid en het welbevinden van jeugdigen (Tabel 2.2). Directe lichamelijke gevolgen zijn afvallen, lage bloedsuikerspiegel (hypoglykemie), verlies van spiermassa (en op basis daarvan verminderde spierkracht, moeheid) en verhoogde vatbaarheid voor infecties [15]. Het langdurig niet eten van één of meer voedingsmiddelen of het op grond van bepaalde overtuigingen aanpassen van het voedingspatroon zonder dit te compenseren door gelijkwaardige producten kan voedingsdeficiënties (bijvoorbeeld ijzer, calcium) veroorzaken. Sommige gevolgen van ondervoeding kunnen levensbedreigend zijn, zoals hartritmestoornissen, decompensatio cordis of hypoglykemie.
Psychische klachten bij ondervoeding kunnen zijn: depressiviteit, (sociale) angstklachten, gedragsproblemen, concentratie- en geheugenstoornissen, obsessief denken over eten. Ondervoeding leidt tot een langzamer herstel en complicaties bij ziekte en operaties. Kinderen met acute ondervoeding verblijven gemiddeld 45% langer in het ziekenhuis dan kinderen met een normale voedingstoestand [27].
Tabel 2.2: Korte- en langetermijngevolgen van ondervoeding [91][27][29](Colbert 2004)
Korte termijn |
|
Lange termijn |
|
Lange termijn
Ondervoeding kan leiden tot een vertraagde groei en ontwikkeling [15]. Meestal buigt dan eerst het gewicht en later de lengte af [91]. Bij kinderen jonger dan twee jaar kan ook de schedelgroei achterblijven [15]. Bij normalisering van het onvolwaardige voedingspatroon treedt inhaalgroei op. Maar het eerdere groeiniveau wordt niet altijd meer bereikt. Groeiachterstand kan ook leiden tot een achterstand in de cognitieve ontwikkeling (Colbert 2004). Kinderen met een groeiachterstand hebben vaker een achterstand in de taalontwikkeling en gedragsproblemen [15]. Bij oudere kinderen kan ondervoeding leiden tot het uitblijven van de menstruatie en de seksuele rijping, zie verder de JGZ-richtlijn ‘Seksuele ontwikkeling Deze linkt opent in een nieuw tabblad’ of de JGZ-richtlijn ‘Lengtegroei Deze linkt opent in een nieuw tabblad’.