Richtlijn: Psychosociale problemen (2016)

Werkwijze

In de eerste werkgroep vergadering zijn alle uitgangsvragen doorgenomen. Per uitgangsvraag is gekeken of deze samen kon gaan met een andere uitgangsvraag, welke in de inleiding beantwoord dienen te worden, welke artikelen en auteurs bij dat thema belangrijk zijn en welke vragen een evidence-based of practice-based benadering verdienen (of beide). Daarnaast is er ook inhoudelijk gesproken over de uitgangsvragen. Hiermee waren de uitgangsvragen definitief vastgesteld. De richtlijn is ontwikkeld volgens de methode van evidence-based richtlijnontwikkeling (EBRO) (CBO Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg, 2007). De basis voor de richtlijn is een samenvatting van het beschikbare bewijs in de wetenschappelijke literatuur. Op basis hiervan zijn aanbevelingen geformuleerd voor de praktijk. De concept versies van de richtlijn zijn besproken tijdens de werkgroep bijeenkomsten in maart, april, juni 2015 en februari 2016. Tijdens deze bijeenkomsten werd de inhoud besproken en bediscussieerd. In juni 2015 is de conceptversie van de richtlijn voorgelegd aan de klankbordgroep. Het concept werd in september 2015 voorgelegd aan de Richtlijnadviescommissie (RAC) van het Centrum Jeugdgezondheid en ZonMw.

Landelijke commentaarronde en proefimplementatie

De richtlijn is gepubliceerd op websites ten behoeve van een landelijke open commentaarronde. Als onderdeel van de ontwikkeling is een proefimplementatie (pilot) uitgevoerd, waarbij de richtlijn in de JGZ-praktijk getest is. Deze pilot is bedoeld om inzicht te krijgen in problemen bij de uitvoering en de invoerstrategie die daar het beste bij past. Daarnaast is de pilot van belang om ook de richtlijn op tekst en inhoud aan te scherpen. Naar aanleiding van de landelijke commentaarronde en de proefimplementatie is de richtlijn nader aangepast. De aangepaste richtlijn  is in mei 2016 voorgelegd aan de RAC van het Centrum Jeugdgezondheid.

Opstellen van BDS-protocol en indicatoren en autorisatie

Naar aanleiding van de feedback van de RAC is de richtlijn aangepast en in september 2016 opnieuw voorgelegd aan de RAC ten behoeve van autorisatie. Ook is een BDS-protocol opgesteld waarin wordt aangegeven hoe handelingsaanbevelingen ten behoeve van de zorg voor het kind conform de meest actuele versie van Basisdataset JGZ op uniforme wijze kan worden geregistreerd. Tenslotte zijn er indicatoren opgesteld waarmee het gebruik van deze richtlijn op organisatieniveau en landelijk niveau inzichtelijk kan worden gemaakt.

Werkgroep

Bij de formatie van de werkgroep is gelet op een goede balans tussen wetenschappers, inhoudelijke experts en uitvoerende JGZ professionals. De werkgroep bestond uit 13 personen:

• Anneke Kesler, arts Maatschappij & Gezondheid GGD Amsterdam (lid AJN)
• Regine van Riemsdijk, jeugdarts knmg GGD Hart voor Brabant (lid AJN)
• Ingrid Stellingwerf, Verpleegkundig Specialist Preventieve Somatische zorg Icare ( lid V&VN)
• Marja van Kuppevelt, verpleegkundig specialist, adviseur GGD Hart voor Brabant(lid V&VN)
• Magdie Boerwinkel, doktersassistente GGD Ijsselland (Lid NVDA)
• Jeanneke Leferink, staf-/jeugdverpleegkundige Verian (vertegenwoordiger JGZ-organisatie)
• Drs. Swanet Woldhuis, directeur landelijke oudervereniging Balans
• Marieke Beentjes, orthopedagoog, (lid NVO)
• Prof. Dr. Frans Feron, Arts M&G/jeugdarts en Hoogleraar Sociale Geneeskunde, in het bijzonder Jeugdgezondheidszorg, bij de vakgroep Sociale Geneeskunde van de Universiteit van Maastricht (voorzitter)
• Drs. Estelle Struis, psycholoog (lid NIP)

Vanuit TNO en NJI zijn daar de volgende mensen bij aangesloten

• Dr. Meinou Theunissen, onderzoeker TNO en inhoudsdeskundige.
• Dr. Marianne de Wolff; onderzoeker bij TNO, inhoudsdeskundige en richtlijndeskundige.
• Drs. Karen van Rooijen. Werkzaam bij NJI, expert databank effectieve jeugdinterventies.

Klankbordgroep

• Drs. Laura de Vries. Nederlandse Huisartsen Genootschap (NHG)
• Hans Jansen, (Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde)
• Dr. Matty Crone onderzoeker van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), afdeling Public Health en eerstelijnsgeneeskunde (PHEG)
• Prof. Dr. Menno Reijneveld hoogleraar sociale geneeskunde bij het Universitair Medisch Centrum Groningen, faculteit medische wetenschappen
• Drs. Bart Looman, Pharos, landelijk kennis- en adviescentrum op het gebied van diversiteit
• Nely Sieffers, afgevaardigde landelijke ouderraad. Moeder van twee zonen met autisme spectrum stoornis. 

Cliëntenparticipatie

Bij de ontwikkeling van de richtlijn is rekening gehouden met het patiënten perspectief. Swanet Woldhuis (directeur van landelijke oudervereniging Balans) heeft een bijdrage geleverd aan de werkgroep. Nely Sieffers heeft een bijdrage geleverd in de klankbordgroep. Zij is afgevaardigde van de landelijke ouderraad en moeder van twee zonen met autisme spectrum stoornis. Een online focusgroep interview is gehouden met ouders en jongeren van 12 jaar of ouder.