3.2.1.1 Generieke signaleringsinstrumenten voor kinderen, jonger dan 6 jaar
In de JGZ worden signaleringsinstrumenten breed ingezet. In deze richtlijn zijn dat instrumenten voor het opsporen van psychosociale problemen bij jeugdigen. Deze hebben een brede focus op psychosociale en ontwikkelings- en gedragsproblemen (zie 3.1.2). Het doel hiervan is de ontwikkeling van het kind en de jeugdige te monitoren en mogelijke ontwikkelings- en gedragsproblemen op te sporen.
De instrumenten voor signalering die in deze paragraaf besproken worden staan op alfabet gerangschikt in de overzichtstabel (tabel 2). In deze paragraaf komen de instrumenten voor de jeugdigen jonger dan 6 jaar aan de orde. Aan het einde van deze paragraaf vindt u de aanbevelingen voor de inzet van signaleringsinstrumenten bij jeugdigen, waarbij een vermoeden is van psychosociale problemen die zouden kunnen wijzen op ADHD. In paragraaf 4.1.2 worden de generieke instrumenten voor jeugdigen van 6 jaar en ouder besproken, ook in alfabetische volgorde.
In paragraaf 4.2 worden vervolgens ADHD specifieke instrumenten besproken die ingezet kunnen worden wanneer uit de scores van de signaleringsinstrumenten blijkt dat er in elk geval sprake is van psychosociale problemen en waarbij het vermoeden bestaat van ADHD-kenmerken.
De in tabel 2 hieronder genoemde signaleringsinstrumenten komen in deze paragraaf aan de orde.
Tabel 2 Signaleringsinstrumenten kinderen jonger dan 6 jaar
Instrument |
Leeftijd: < 6 jaar |
Aantal items/invulduur |
Kosten |
In te vullen door |
Scoring |
Training |
ASQ:SE |
3 tot 66 mnd |
10-15 min |
Nederlands |
ouders |
|
Ja |
BITSEA |
24 tot 36 mnd |
42 items & 2 vragenlijsten ‘zorgen van ouders’ |
Niet gratis |
ouders (voor kind en voor zichzelf) |
InterpretatieWijzer; |
Ja |
KIPPPI-2 |
|
|
Nederlands |
|
|
|
SDQ3-4 (signalering) |
26 tot 45 mnd |
25 |
Gratis Engels en vertaald in Nederlands en verschillende talen gratis |
ouders en leerkrachten |
Handmatig met formulier en via computerprogramma |
Nee |
3.2.1.2 Generieke signaleringsinstrumenten voor jeugdigen van 6 jaar en ouder
In deze paragraaf worden instrumenten besproken waarmee psychosociale problemen die kunnen duiden op ADHD-symptomen bij kinderen en jeugdigen van 6 jaar en ouder herkend kunnen worden. De uitkomsten van deze instrumenten kunnen een indicatie geven voor verdere screening op ADHD-symptomen.
De instrumenten die in deze paragraaf besproken worden staan in onderstaande tabel.
Tabel 3 generieke signaleringsinstrumenten jeugdigen 6 jaar en ouder
Instrument | Leeftijd > 6 jaar | Aantal items/duur | Kosten en taal | Invullen door | Scoring | Training |
DAWBA | > 6 jr | 30-50 min Pakket vragenlijsten & interviews |
Nederlands Engels |
Ouders, leerkracht & jongere (vanaf 11 jaar) | Handmatig en via computerprogramma | Nee, toelichting beschikbaar |
PSC en PSC-17 | 8 tot 15 jr | wisselend | Engels, Spaans en Chinees | |||
SDQ4-16 | 4-16 jr | 25 | Nederlands Gratis |
Invullen door ouders | ||
SDQ11-17 | 11-17 jr | Invullen door jongere zelf |