Specifieke culturele en religieuze aandachtspunten
Niet-westerse of religieuze ouders en jongeren kunnen zich verlegen voelen bij het onderwerp seksualiteit. Praten over seksualiteit en de seksuele ontwikkeling kan voor sommigen een taboe zijn. De JGZ-professional dient aan te sluiten bij vragen en zorgen van ouders, eventuele verlegenheid, schaamte en schuldgevoelens te erkennen en is bekend met bepaalde gevoeligheden.
Tips voor omgaan met diversiteit
- Toon begrip. Door ontspannen en uitnodigend het onderwerp te berde te brengen laat u zien dat het onderwerp voor u bespreekbaar is. Merkt u enige terughoudendheid bij de ander, toon hiervoor dan begrip en vraag of het al of niet makkelijk is om over dit onderwerp te praten. Forceer niets. Geef wel aan waarom de seksuele opvoeding en een gezonde seksuele ontwikkeling van belang zijn en welke rol ouders hierin kunnen spelen.
- Individuele verschillen. Vermijd stereotypering en heb oog voor individuele verschillen, ook binnen eenzelfde cultuur of religie. Controleer of bepaalde vooronderstellingen juist zijn. Informeer of en hoe religie of cultuur een rol speelt in de seksuele opvoeding en wat ouders van belang vinden om hun kind mee te geven op dit gebied.
- Taboe. Informeer bij ouders en jongeren welke onderwerpen moeilijk bespreekbaar zijn. Er zijn daarnaast vaak grote verschillen in de seksuele opvoeding van jongens en meisjes. In een gezin waar een taboe is op seksualiteit, zullen kinderen en jongeren logischerwijs ook een andere beleving hebben van bijvoorbeeld ontluikende seksuele gevoelens; denk hierbij ook aan thema’s als: maagdelijkheid, maagdenvlies, besnijdenis, masturbatie, homoseksualiteit en genderidentiteit.
- Niet direct persoonlijke vragen stellen. Veel Nederlanders zijn gewend aan een vrij directe manier van communicatie. Ouders en jongeren kunnen dit als bedreigend ervaren. Bijvoorbeeld: in plaats van een Somalisch meisje te vragen naar haar mening over seksualiteit, de vraag algemeen formuleren: ‘Praten jongeren in Somalië onderling over seksualiteit? Hoe gaat het daar? Is het hier anders tussen Somaliërs onderling?’
- Samenwerkingspartners. Soms zijn er externe organisaties (kerken en moskeeën) die adviezen over de seksuele ontwikkeling en opvoeding kunnen en willen geven, volgens de seksuele rechten van de mens. Wees op de hoogte van mogelijke regionale samenwerkingspartners.