Richtlijn: Voedselovergevoeligheid (2014)
Onderbouwing
Uitgangsvraag
Wat zijn de gewenste en ongewenste effecten van universele preventie (tijdstip en wijze van introductie gluten) van coeliakie?
Effecten van de interventies
Niveau van bewijs | Conclusie |
zeer laag* | De kwaliteit van het bewijs is zeer laag voor een preventief effect van borstvoeding op het ontstaan van coeliakie. (Ascher et al., 1997; Auricchio et al., 1983; Falth-Magnusson et al., 1996; Greco et al., 1988; Ivarsson et al., 2002; Peters et al., 2001). |
* De kwaliteit van het bewijs werd verlaagd van laag naar zeer laag vanwege het oordeel ‘matig risico op vertekening’.
1. Borstvoeding versus geen borstvoeding
Er waren niet genoeg data voorhanden om bovenstaande vergelijking te maken.
2. Duur van borstvoeding
Er was te veel heterogeniteit in de wijze waarop de duur van het geven van borstvoeding was gemeten (variërend van 0 dagen tot 2 maanden, vergelijkingen tussen > 1 of 2 maand(en) en < 1 of 2 maand(en) borstvoeding). Uit de resultaten van de individuele studies lijkt er een tendens te bestaan voor een beschermend effect van een langer duur van borstvoeding op het ontstaan van coeliakie.
3. Borstvoeding op het moment van introductie van gluten
Vier studies (n = 1969; 714 cases, 1255 controles) leverden voldoende data (Ascher et al., 1997; Falth-Magnusson et al., 1996; Ivarsson et al., 2002; Peters et al., 2001) voor een meta-analyse om kinderen die wel of geen borstvoeding kregen op het moment dat gluten werden geïntroduceerd in de voeding te vergelijken (Akobeng et al., 2006). Het risico op coeliakie was significant lager voor kinderen die borstvoeding ontvingen op het moment dat gluten werden geïntroduceerd (OR 0,48; 95% BI 0,40 - 0,59). In een meta-analyse zou zowel vroege (≤ 4 maanden) als late (≥ 7 maanden) introductie van gluten het risico op coeliakie verhogen (Szajewska et al., 2012).
Beperkingen van de studies
Er is een aantal beperkingen van de ingesloten studies. Alle studies waren patiëntcontroleonderzoeken die blootstaan aan recall bias. Hierdoor is misclassificatie van de duur van borstvoeding en de leeftijd waarop gluten werden geïntroduceerd mogelijk, wat een overschatting kan veroorzaken van het effect. Een ander gevaar is dat belangrijke confounders die niet gemeten zijn (zoals sociaal-economische status of een positieve familieanamnese) niet gelijk zijn verdeeld over de groepen.
Referenties
Zie referentielijst.