Samen met maatschappelijk werkers en gedragswetenschappers (pedagogen, psychologen) vormen jeugdartsen en jeugdverpleegkundigen de kerndisciplines van het CJG. Wat zijn de taken van die andere disciplines?
Taken van het algemeen en schoolmaatschappelijk werk
Waar JGZ-professionals deel uitmaken van het CJG werken ze vaak samen met (algemeen of school)maatschappelijk werkers. Maatschappelijk werkers maken (vaak) deel uit van het CJG-kernteam. Het geven van opvoedingsondersteuning is een van de vormen waarin de kerntaken psychosociale hulpverlening, signalering en preventie van de (school)maatschappelijk werker gestalte krijgen [212]. De maatschappelijk werker kan dit doen tijdens de individuele contacten met de ouders, bijvoorbeeld in een opvoedspreekuur. Soms verzorgt een maatschappelijk werker ook cursussen voor ouders [84]. Ouders adviseren en begeleiden bij opvoedingsproblemen, al dan niet in combinatie met school- en leerproblemen, behoort tot het takenpakket van de schoolmaatschappelijk werker [41]. Videohometraining is een voorbeeld van een interventie die ze daarbij gebruiken [305].
Taken van de gedragswetenschapper
De gedragswetenschapper heeft een wetenschappelijk onderbouwde vakbekwaamheid op postuniversitair niveau. De taken zijn uitvoerend, zowel individueel als groepsgericht, naar ouders en jeugdigen zelf. De taken zijn consultatief/adviserend naar andere beroeps- groepen (w.o. kinderopvang, jeugd- en jongerenwerk, kinderwerk, JGZ, onderwijs) die te maken hebben met kinderen en jongeren (en hun opvoeders/ouders). De taken zijn coördinerend en eindverantwoordelijkheid dragend ten aanzien van diagnostiek, interventies en doorverwijzing naar zwaardere circuits (LVG, jeugdzorg etc.)
De gedragswetenschapper is – in samenwerking met de jeugdarts – de linking pin tussen de verschillende domeinen, waaronder onderwijs: door te denken vanuit een integraal kader is de gedragswetenschapper in staat een sleutelrol te vervullen en dwarsverbanden te leggen tussen enerzijds de verschillende leefgebieden van het kind (school, thuis, buurt, maatschappij) en anderzijds de werkvelden waarin professionals rondom het kind opereren (onderwijs, ZAT, jeugdzorg).
Taken van alle professionals binnen de Centra voor Jeugd en Gezin (CJG)
Voor alle professionals in het CJG zijn door de beroepsverenigingen en de brancheorganisaties samen met de kennisinstituten de gewenste competenties en taken geformuleerd. Kerntaken voor CJG-professionals zijn [162]:
- Signaleren, analyseren en, indien nodig, toeleiden naar (gespecialiseerde) hulp.
- Ondersteuning en dienstverlening: voorlichting, advies, informatie en hulp, coachen, bekrachtigen en versterken.
- Integrale zorg organiseren.
- Monitoren, screenen en vaccineren.
De CJG’s hebben een grote verantwoordelijkheid als het gaat om opvoedingsondersteuning en zorg voor kinderen en jongeren. Professionals binnen de CJG’s houden zich bezig met preventie, signaleren, advies geven en bieden van lichte ondersteuning en hulp [149].